Bir Torba Dolusu Vergi, Zam ve Enflasyon

06/02/2023 Tarihinde Meydana Gelen Depremlerin Yol Açtığı Ekonomik Kayıpların Telafisi için verilen kanun teklifinde bizleri ilgilendiren maddeleri sizler için derledim.

- Kanun 1. maddesinde düzenlenmiş bu uygulama ile bir defaya mahsus olmak üzere, 2023 yılında tahakkuk ettirilen motorlu taşıtlar vergisi tutarı kadar ek motorlu taşıtlar vergisi alınması öngörülmektedir. Ancak bu madde yasalaşırsa büyük bir ihtimalle anayasa mahkemesine taşınacak.

Düzenlemenin İstisnaları var. 6/2/2023 tarihinde Kahramanmaraş İlinde meydana gelen depremler nedeniyle Hazine ve Maliye Bakanlığınca mücbir sebep ilan edilen yerlerde; deprem tarihi itibarıyla kayıt ve tescilli olan taşıtlar, deprem nedeniyle yıkılan veya ağır ya da orta hasarlı hale gelen binaların maliklerine ait taşıtlar, depremlerde ağır hasar görerek kullanılamaz duruma gelen taşıtlar ile deprem nedeniyle eşi veya birinci derece kan hısımlarından birini kaybeden mükelleflere ait taşıtlar da ek motorlu taşıtlar vergisinden istisna edilecektir. Madde kanunun yayımı tarihinde yürürlüğe girecektir.

- Kanun ile kurumların aktifinde en az iki tam yıl süreyle bulunan taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimlerine yönelik kurumlar vergisi ve KDV yönünden istisna uygulaması kaldırılıyor.

Kanunun yayım tarihinden önce kurumların aktiflerinde en az iki tam yıl süreyle bulundurulan taşınmazların satışında ise KDV ve kurumlar vergisi istisnası devam ediyor. Ancak kurumlar vergisi istisnasında geçerli olan %50 oranındaki istisna oranı %25’e düşürülüyor.  

- Kanunun 7. Maddesi ile İşverenlere sağlanan asgari ücret desteği devam ettiriliyor ve destek tutarı Temmuz ayından itibaren 500-TL olarak uygulanacak.

- Kanunun 10. Maddesi ile Kurumlar vergisi oranı %25 olarak uygulanacak. Bankalar, sermaye piyasası kurumları, finansal kiralama ve faktöring şirketleri vb. için ise bu oran %30 olarak uygulanacak. İhracatın teşvik edilmesi amacıyla ihracattan elde edilen kazançlara kurumlar vergisi oranı 5 puan indirimli uygulanacak.

- 7420 sayılı kanun ile COVİD-19 nedeniyle işlenen fiiller için para cezası verilmemesi, verilmiş olan idari para cezalarının tebliğ edilmemesi, tebliğ edilenlerin ise tahsilinden vazgeçilmesi ancak tahsil edilmiş olanların iade edilmemesi düzenlenmişti. Anayasa Mahkemesinin 5/4/2023 tarihli ve E.: 2023/44, K.; 2023/71 sayılı kararı ile 7420 sayılı Kanunun geçiei 4 üncü maddesinde yer alan "tahsil edilen idari para cezalarının iade edilmeyeceğine" yönelik düzenleme iptal edilmiştir.

Bu kapsamda madde ile Anayasa Mahkemesince verilen karar dikkate alınarak COVID-19 salgın hastalığının ülkemizde yayılmasını önlemek amacıyla 1593 ve 5326 sayılı Kanunlar kapsamında verilen ve 9/11/2022 tarihinden önce tahsil edilen idari para cezalarının iadesine yönelik düzenleme yapılacaktır.

- Bunların dışında Cumhurbaşkanının net borç kullanım tutarının 3 katı olarak uygulanması, ÖTV’nin enflasyona göre artırılması konularındaki yetkisi artırılıyor. Ayrıca bütçe açığını düşürmek için KKM nedeniyle ödenecek farkların ödenmesi Hazine ve Maliye Bakanlığından, Merkez Bankasına devrediliyor. Bunun da diğer düzenlemeler ile birlikte maalesef enflasyonu artırıcı etkisi olacağı bekleniyor.

KDV Artışından Önce Alınan Ürünlerin İadesinde KDV Oranı Ne Olacak?

KDV Artışından önce alınan ürünlerin iadesinde KDV oranı ne olacak? Sıkça sorulacağını düşündüğüm için sizleri bilgilendirmek istedim.

 

Mali Müşavir Stajyerlerine Yönelik İstihdam Projesi

AMAÇ : Deneyim nedeniyle iş bulmakta zorlanan stajyerler ile yüksek maliyetler nedeniyle personel istihdam etmekte zorlanan mali müşavirlere fayda sağlaması amaçlanmaktadır. Elbette sadece stajyerlere ve mali müşavirlere değil, daha özenli hazırlanmış mali tabloların oluşmasına vereceği katkı nedeniyle kamu kurum ve kuruluşlarına da fayda sağlaması amaçlanmaktadır. Aynı zamanda işleri daha özenli yapılacak müşterilerimiz de bu uygulamadan fayda sağlayacaktır.

YÖNTEM : Meslektaşlarımızın yoğunluğu hepimizin malumu, tıpkı yüksek enflasyon nedeniyle artan maliyetler yüzünden personel istihdam etmenin zorluğu gibi. Diğer yandan iş arayan ancak yeterli deneyimi olmadığı için iş bulmakta zorlanan mali müşavir stajyerlerinin sayısı da bir hayli fazla. Yüksek maliyetler nedeniyle personel istihdam etmekte zorlanan meslektaşlarımız bu yoğun tempoya tek başına göğüs germek zorunda kalabiliyor ve her ne kadar bütün özeni ve gayreti gösterseler de yaptıkları işin verimi ile ilgili hep akıllarında bir kuşku kalabiliyor.

Bildiğiniz üzere İşkur işbaşı eğitim programı bir takım şartları sağlayan işverenlere genelde 3 aylığına kullandırılan bir uygulamadır. Bu süre zarfında işbaşı eğitim programından yararlanan personel için işveren bir ücret ödemesi yapmadığı gibi bu süre zarfında personel için sigorta primi ödemek gibi bir yükümlülüğü de bulunmamaktadır. Bu süre zarfında personel maaşını İşkur’dan alır ve kendisi adına yine kurum tarafından sadece iş kazası yönünden prim ödenir.

Biz yaptığımız işin önemini ve devlet kurumlarına yapacağı faydayı da anlatabilirsek öncelikle mali müşavirlik (işin mutfağı olarak düşünüldüğünden) bürosunda olmak üzere işbaşı eğitim programından daha uzun süreli bir faydalanma hakkına kavuşabiliriz. İzlenecek yol şöyle olabilir;

1- Mali müşavirlik bürosunda staj yapan stajyer için diğer işbaşı eğitim programlarındaki gibi mali müşavirin başka bir personel istihdam etme şartı aranmaz.

2- Mali müşavirin bürosunda staj yapan stajyer 12 ay boyunca işbaşı eğitim programından faydalanır.

3- İşbaşı eğitim programından yararlanan stajyere İşkur tarafından aylık asgari ücrete tekabül edecek kadar ücret ödenir. Üstünü ödemekte mali müşavir serbesttir.

4- İşbaşı eğitim programından yararlanan stajyerin işbaşı eğitim programında geçen süreleri stajda geçen süre olarak sayılır. (Mevcut uygulamada zaten sayılıyor.)

5- İşbaşı eğitim programından yararlanarak 12 ay boyunca stajyer istihdam eden mali müşavir zorunlu olarak 12 ay daha stajyeri istihdam etmek zorundadır. Zorunlu istihdam şartına uymayan mali müşavir 2 sene boyunca yeni program açamaz.

BEKLENEN SONUÇLARI: Hem kamu, hem mali müşavir hem de mali müşavirine fayda sağlaması beklenmektedir.

Deneyimli olmadığı için iş bulamayan ya da bulsa bile asgari ücretin altında ücret teklif edilen stajyerlerimizin en az asgari ücret seviyesinde 12 ay boyunca çalışabileceği; program sonrasında ise zorunlu olarak en az 12 ay daha istihdam edilmesi beklenmektedir. Stajyerler stajlarının en az 24 ayını mesleğin mutfağında geçireceğinden donanımlı bir meslektaş yetişmesine de katkı sağlanması beklenmektedir.

Artan maliyetler nedeniyle personel istihdam etmekte zorlanan meslektaşlarımız bu program sayesinde en az 24 ay süreyle bir personel çalıştırabilecekler ve bu sürenin yarısı için her hangi bir ücret ödemesinde bulunmayacaklar. Zorunlu istihdam süresince yararlanılacak teşvikler bu süre zarfındaki maliyetleri için ayrıca bir destek olabilecektir. Yüksek maliyetler nedeniyle personel istihdam etmekte zorlandığından bütün işlerini tek başına yapmak zorunda kalan meslek mensubu geleceğin meslektaşı olan bir stajyer istihdam ederek işlerini çok daha özenli ve titiz bir şekilde yapacaktır.

Daha özenli ve titiz hazırlanan mali tablolar şüphesiz ki öncelikle Maliye Bakanlığı olmak üzere ilişkili olduğumuz bütün devlet kurumlarının da yararınadır. Kamu yararına çalışan bir meslek olduğumuz ilgili kurumlara; bu programın onların da faydasına olacağı şeklinde izah edilebilirse bu uygulamadan hem meslektaşlarımız, hem stajyerlerimiz, hem kamu kurumları hem de işleri daha özenli yapılan müşterilerimiz fayda sağlayacaktır.

Hasan Volkan ÇEVİK

Mali Müşavir

Not: Bu proje Temmuz 2022 döneminde Ankara SMMM Odası'na sunulmuştur. Ancak sunmuş olduğum diğer proje ile birlikte maalesef herhangi bir gelişme olmamıştır.

ADRES DEĞİŞİKLİĞİNDE SGK'NA YAPILACAK BİLDİRİM

Soru: Merhabalar, işyeri aynı il içerisinde başka ilçeye taşınacak. Yakın zamanda böyle bir işlem yapmadım. Personel İşe giriş çıkış işlemleri yapılıyor mu? Teşekkürler.

Bağlı olduğunuz ana sosyal güvenlik merkezi değişiyorsa yeni dosya açılacak ve işe giriş çıkış yapacaksınız. Farklı ilçeler olmasına rağmen bağlı bulunduğunuz ana sosyal güvenlik merkezi değişmiyor ise bağlı bulunduğunuz sosyal güvenlik merkezine sadece adres değişikliği dilekçesi vermeniz yeterli.

Ankara için örnek;

Etimesgut ilçesi ana merkez olarak Ulucanlar sosyal güvenlik merkezine bağlı. Altındağ ve Keçiören ilçeleri ise ana merkez olarak Rüzgarlı sosyal güvenlik merkezine bağlı. Bu durumda mükellef Etimesgut ilçesinden Altındağ ilçesine gidecekse ana SGM değiştiği için yeni iş yeri sicil numarası alacak ve giriş çıkış yapacak. Altındağ ilçesinden Keçiören ilçesine gidecekse ana SGM değişmediği için bağlı bulunduğu SGM'ne sadece adres değişikliği dilekçesi verecek.

Hasan Volkan ÇEVİK

Mali Müşavir

STOK ARTIRIMINDA ÖNEMLİ NOKTALAR

- Stok artırımı için son başvuru ve ödeme tarihi 03.07.2023

- Daha önce başvurusunu yapanların son ödeme tarihi de bu tarih.

- Sadece stok artırım beyannamesi vermek yeterli ayrıca bir envanter listesi vermenize gerek yok

- Beyan edilen malın tabi olduğu kdv oranının yarısını KDV olarak ödüyorsunuz ve ödediğiniz kadar kısmı indirilecek kdv olarak kullanabiliyorsunuz.

- Önceki kanunların aksine stok artımına ilişkin indirim konusu yaptığınız KDV tutarını iadeye konu edemiyorsunuz.

- Kitap ve süreli yayınlar için bu kanunda bir düzenleme yok öncekinde vardı karıştırmayın.

- KDV’yi ödemeseniz de kayıtlara aldığınız malları maliyetleriniz arasında gösterebilirsiniz.

- Beyan ettiğiniz malın bedelini kendiniz tespit edebilirsiniz.

- Bu malları satmak istediğinizde satış bedeli kayıtlı bedelinden düşük olamayacak.

- İşletmede olan ancak kayıtlarınızda olmayan demirbaşlar için de bu düzenlemeden yararlanabilirsiniz. Ancak kdv indirilemez, amortisman ayrılamaz ve satarsanız satış bedelinin tamamı kar olur.

- Zamanında ödemezseniz de yaptığınız stok artırımı bozulmaz. Parça parça ödeme yapılabiliyorsa, yapabilirsiniz.

- Beyan ettiğiniz ayın B formunda bildirim yapmayı unutmayın. Mayıs ayında beyanname verenler Mayıs B formunda, Haziran ayında beyanname verenler Haziran B formunda bildirim yapacak.

- Söz konusu bildirim işlemi, Ba formunun “Soyadı/Adı Unvanı” bölümüne “Muhtelif Satıcılar (7440 sayılı Kanun Madde 6/1)”, “Vergi Kimlik Numarası” bölümüne (3333 333 333) yazılmak suretiyle yapılacaktır.

- İşletme defterleri de stok artırımı yapabilir ancak bu bir alış olacağı için, alış toplamınız belirlenmiş hadlerin üzerine çıkarsa bilanço esasına geçebilirsiniz.

- Önceden stok artırımı yapanlar düzeltme beyannamesi vererek ilave olarak stok artırımı yapabilirler.

- Pasifte açılacak karşılık hesabı 525 Hesap. Bu şirket ortağının bir nevi alacağı olarak değerlendirilir.

Haksız Rekabet İle Etkin Mücadele

1- Haksız Rekabet İle İlgili Kısa Vadeli Yapılacaklar

a) Tahsilata Yönelik Çözümler

b) En Az Asgari Ücret Tarifesine Uyumun Sağlanması

c) Disiplin Mekanizmalarının İşlevselleştirilmesi

2- Haksız Rekabet İle İlgili Uzun Vadeli Yapılacaklar

a) Stajyerlere stajları boyunca zorunlu, mevcut meslektaşlara ise katılımı özendirici (mümkünse zorunlu) etik ve haksız rekabeti önleme konulu eğitimler.

b) Meslektaşları uzmanlık alanlarına yönlendirme

c) Meslek bilincini artırmaya, meslektaş hakkını gözetmeye yönelik her türlü eylem.

AMAÇ : Haksız rekabet ile etkin mücadele ile meslekte adaletin, birbirimize olan saygının, mesleğimizin kıymetinin bilinmesinin sağlanması ve birkaç kişi ya da zümrenin değil meslek camiasının tamamının refaha kavuşturulması amaçlanmaktadır.

YÖNTEM : Haksız rekabet olgusu ekonomik, sosyolojik hatta psikolojik vb. bir çok etkenden kaynaklandığı düşünülen ve sadece mesleğimizin değil bir çok mesleğin de kanayan yaralarından birisidir. Haksız rekabeti önlemenin temel yöntemi mesleği icra eden kişilerdeki bilinç düzeyini artırmaktan geçer. Bu nedenle yukarıda ifade edilen uzun vadeli projeler sorunun özüne inmek adına asıl yöntem olarak belirlenmeli ve usanmadan, vazgeçmeden uygulanmalıdır. Ancak önümüzdeki kritik 2023 yılı düşünüldüğünde kısa vadeli yapılacaklar çok daha önemli bir rol oynayacaktır.

Tıpkı hayatın her alanında olduğu gibi mesleğimizde de maalesef kötü insanlar bulunmaktadır. Bizim amacımız kısa vadede aramızdaki kötülerin iyilere zarar vermemesi adına olabildiğince çemberi daraltmaktır. Bu noktada, yapıldığında çemberi daraltıp, mesleğimize kısa vadede çeki düzen vereceğine inandığımız adımlar aşağıdaki gibi olmalıdır.

1- Olabildiğince mutlak çözüme kavuşturulması için tahsilatın tutara bakılmaksızın muhakkak kredi kartı ya da bankadan yapılmasının zorunlu hale getirilmesi gerekmektedir. 459 nolu VUK tebliğine benzer bir tebliğ ile zorunlu hale getirilmesi sağlanabilir.

2- Sözleşmelerin (en az asgari ücret tarifesinden düzenlenmiş) maliye sistemi ile entegre edilmesi ve gerekirse GİB ile koordine olarak sözleşmeler ile o yıl için bildirilen hasılatın kontrol edilmesi gerekmektedir. Bu noktada meslektaşlardan eleştiri alınacağı aşikârdır ancak böyle önemli bir konuda mesleğimize çeki düzen vermek ve kötüleri ortaya çıkarabilmek adına en azından bir müddet bunun uygulanması gerekmektedir. Bu noktada KDV ve Gelir Vergisi Kanunundaki uyumsuzluğun giderilmesi yapılacak eleştirilerin önüne geçecektir. Geçiş sürecinde bazılarının canları sıkılacaktır ancak toplumsal refahı sağlamak adına fedakârlık yapmamız gerekir. Aynı zamanda tarifemizin enflasyona göre günümüz koşullarına uygun bir şekilde hazırlanması kaçınılmazdır.

3- İki aydan fazla borcunu ödemeyen müşteriler için oda nezdinde oluşturulmuş bir birim ile meslektaşlarımıza alacak takibi konusunda yardımcı olunabilir.

4- Bütün bunlardan çok daha önemli olan madde ise yaptığımız ve ekte sunmuş olduğumuz disiplin mekanizmalarının işlerliğine yönelik küçük çaplı anketten şu an için odaya, yöneticilere ve kurullara güvenin olmadığı anlaşıldığından meslektaşlar üzerinde bu güvenin tesis edilmesi gerekmektedir. Odamız kurumsal kimliğiyle gerekirse 2023 yılını Disiplin Suçlarının istinasız uygulanma yılı olarak ilan etmeli, yöneticilerimizin her yerde disiplin mekanizmalarının kimseyi ayırmadan uygulanacağını ısrarla vurgulamaları ve gelen şikâyet dosyalarının adil bir şekilde hızlı bir şekilde karara bağlanması gerekmektedir.

5- Kaçak muhasebe, etik dışı çalışma gibi konularda bu fiili işleyen kişilerde daha fazla caydırıcı etkisi olacağı düşünüldüğünden odamızın büro denetim komisyonu ile Maliye Bakanlığının ortak ve eş zamanlı denetimler yapması gerekmektedir.

BEKLENEN SONUÇLARI: Öncelikle ne yaparsak yapalım hırsıza kilit dayanmaz ancak buradaki amacımız yukarıda da belirttiğimiz üzere içimizdeki kötüler için olabildiğince çemberi daraltmak ve işini layığıyla yapanların haklarını olabildiğince korumaktır. Beklenen sonuçlar; tıpkı haksız rekabetin nedenlerinde olduğu gibi sosyal, ekonomik ve psikolojik birçok alanda olacaktır.

En az asgari ücret tarifesine riayet edilmek şartıyla tahsilat sorunumuza çözüm bulmak haksız rekabetin en önemli nedenini ortadan kaldırmakla kalmayacak aynı zamanda tahsilat sorununu çözmüş meslektaşlarımız, mesleklerini keyif alarak ve severek yapacaklardır. Mesleğini severek yapan meslektaşımız sorunlara karşı kayıtsız kalamayacak çözümün parçası olmak için çaba gösterecektir. Çünkü kimse sevdiğinin zarar görmesini istemez onun üzerine titrer.

En az asgari ücret tarifesinde yazan ücreti alması gereken meslektaşımız en az tarifede yer alan ücreti almak yerine daha düşük bir bedel alarak sadece haksız rekabet yapmakla kalmamakta aynı zamanda düşük ücret ücret aldığı için yanında çalıştırdığı meslek stajyerine ya da meslek elemanına da düşük ücret vererek aynı zamanda sosyal bir vakaya da imza atmaktadırlar. Tarifeye uyum ve tahsilatın çözümü ile birlikte meslektaşımız en az asgari ücret tarifesinde yazan ücretini almış olacak ve kendisinin sömürüldüğünü düşünen mesleğin geleceği olan aday arkadaşlarımız da hak ettikleri ücreti alabileceklerdir. Yarın bu arkadaşlarımız mesleğe girdiklerinde iyi örnek alacak ve uzun vadede haksız rekabetin önüne geçilecektir.

Özellikle düşük fiyat vererek haksız rekabet yapan birisi aslında sadece meslektaşına ya da mesleğine değil yukarıda da ifade ettiğimiz gibi çalışanına da kötülük etmekte hatta bununla kalmamakta kötülüğün daha büyüğünü ailesine, sevdiklerine ve daha da önemlisi kendisine yapmaktadır. Düşük fiyat vererek müşteri edinme yolunu seçen biri daha çok çalışacak ve ne sevdiklerine ne de kendisine zaman ayıramayacak ve bu diğer yaptığı bütün kötülüklerin yanında fiziksel ve psikolojik rahatsızlıklara da neden olacaktır. Sürekli stres altında çalışan bir birey hastalıklara davetiye çıkarmasının yanı sıra, çocuklarına ve ailesine yeteri ilgili gösteremediği için dolaylı yoldan toplumsal bozulmaya da yol açmaktadır. Yapılan araştırmalar küçük yaşta sevgi eksikliği yaşayan bireylerin daha çok psikolojik rahatsızlık yaşadığını ortaya koymuştur. Sürekli yüksek stresli ortamda çalışan birisi tahammülsüz olur ve ortada hiçbir şey yokken sevdiklerini kırabilir. İşte bu nedenle haksız rekabetin önlenmesinin beklenen en önemli sonucu haksız rekabet fiilini işleyen kişinin kendisine sağlayacağı faydadır. Kendisini seven ve saygı duyan birisi hiçbir şey için olmasa bile sadece kendisi için bile haksız rekabet yapmaz ve haksız rekabetin önlenmesi için yapılan çalışmalara destek verir.

Korkmadan, birilerine şirin görünmeye çalışmadan, oy kaygısı duymadan, tanıdıklarını kayırmadan uygulanacak disiplin süreçleri adaleti tesis etmekle kalmayacak; aynı zamanda odaya ve kurullara olan güveni de tesis edecektir.

Hasan Volkan ÇEVİK
Mali Müşavir

Hatalı Verilen İşten Ayrılış Bildirgesi

Soru: İşten ayrılış bildirgesini düzenlerken ücretini yanlış yazmışız. 10 gün geçtiği için işten ayrılış bildirgesini iptal de edemiyoruz. Ne yapmamız gerekir?

Merhabalar.

2009/37 sayılı SGK Genelgesine istinaden 10 günlük iptal süresi geçmiş bu şekildeki çıkış bildirgesi için hiç bir şey yapmanıza gerek yok. Aylık prim ve hizmet bildirgenizi doğru bilgiler ile vermeniz yeterlidir. Genelgenin ilgili bölümünü aşağıya aktarıyorum daha açıklayıcı olacaktır.

2.5- SİGORTALI İŞTEN AYRILIŞ BİLDİRGESİNİN VERİLMESİ

... Sigortalı işten ayrılış bildirgesine kaydedilen bilgiler ile ayrıca ilgili aylık prim ve hizmet belgelerinde yer alan bilgiler arasında mutabakatsızlık olması halinde aylık prim ve hizmet belgesindeki bilgiler esas alınacaktır.