YAPILANDIRILAN 2016/1. DÖNEM GEÇİCİ VERGİNİN GELİR/KURUMLAR VERGİSİ BEYANNAMESİNDEN MAHSUBU
Bildiğiniz
gibi 6736 sayılı kanun ile birlikte 01-03/2016 dönemine ait geçici vergi
borçları ayrıca yapılandırıldı ve geçici vergi borcunu yapılandıran mükelleflerin
bir çoğu da 30.11.2016 tarihinde ilk taksit ödemelerini gerçekleştirdiler. Gelir
vergisi beyannamelerinin verileceği Mart ayına geldiğimizde de yapılandırılan
bu geçici vergilerin gelir/kurumlar vergisi beyannamelerinden mahsup edilip
edilemeyeceği ile ilgili aşağıdaki sorular aklımıza takıldı.
1-) 6736
sayılı kanun kapsamında 2016/1. Dönem geçici vergi borçlarımızı yapılandırdık
ve 18 taksite böldürdük. İlk taksit ödememizi de 30.11.2016 tarihinde
gerçekleştirdik. 2016 yılına ait vereceğimiz gelir vergisi beyannamesinde
yapılandırdığımız geçici vergi borcumuzun tamamını mahsup edebilir miyiz? Yoksa
sadece ödediğimiz ilk taksit tutarı kadarını mı mahsup edebiliriz.
2-) 18
taksitlik ödeme planındaki taksit tutarı anapara + Yİ ÜFE + katsayı tutarından
oluşuyor ve bu ödeme planında sadece kat sayı tutarı ayrıştırılabilir durumda.
Eğer ilk taksit tutarını mahsup edebileceksek ilk taksite ait anapara tutarını
nasıl hesaplayacağız?
3-) 2016/1. Dönem geçici vergi borcumuzu yapılandırmamıza rağmen dönem sonunda zarar
edersek yapılandırdığımız bu geçici vergi tutarları için nasıl bir yol
izlememiz gerekir?
6736 sayılı kanun ile ilgili yayınlanmış olan 1 seri nolu tebliğin;
"8- 2016 Yılına İlişkin Olarak
Tahakkuk Eden Geçici Vergilere İlişkin Gecikme Zammı Alacakları" bölümünde
"Kanunun 2 nci maddesine göre geçici vergilerin yapılandırılmış
olması bu vergilerin ödendiği anlamına gelmeyecektir. Bu nedenle, madde
kapsamında yapılandırılmış ancak ödenmemiş geçici vergi asıllarının yıllık
gelir veya kurumlar vergisine mahsup edilmesi mümkün olmayacaktır." denilmektedir.
Oysa bu
durumda yapılandırılan geçici vergilerin gelir vergisinde mahsup edilmemesi
durumunda mükellefler hem gelir vergisi ödemek zorunda kalacaklar hem de
yapılandırdıkları geçici vergiyi ayrıca taksitler halinde ödemek zorunda
kalacaklarından mükerrer ödeme yapmış olacaklardır.
Bu nedenle
yapılandırılan geçici vergi tutarının tamamının gelir vergisinden mahsup
edilmesini ve yapılandırılmasına rağmen ödenmeyen geçici vergiler için de
28.02.2017 tarihine kadar ödenmeyen geçici vergi olarak değerlendirilip ona
göre gecikme zammı hesaplanması, 01.03.2017 tarihi itibariyle de geçici
verginin terkin edilerek gelir vergisi olarak gecikme zammı hesaplanması
gerektiğini düşünüyorum.
2016 yılı
sonunda zarar beyan eden mükelleflerin ise geçici vergi için yaptırdıkları
yapılandırmanın ise kendiliğinden iptal edilmesi gerektiğini ve bu durumda olan
mükelleflerin yaptıkları fazla ödemelerin mükelleflere iade edilmesi (nakden
yada mahsuben) gerekmektedir.
İdarenin görüşüne yönelik ÖRNEK 1 : Mükellef
A; 18.000-TL tutarındaki 2016/1. Dönem geçici vergi borcunu 18 taksite
böldürerek yapılandırmıştır. Ayrıca mükellef A sırasıyla 2. Dönemde 3.000-TL,
3. Dönemde 4.000-TL. ve 4. Dönemde de 10.000-TL geçici vergi beyan etmiş ve
ödemiştir.
6736 Sk. 1
Nolu tebliğe göre mükellef A taksitlendirdiği 18.000-TL tutarındaki geçici
vergi borcunu gelir vergisi beyannamesinden mahsup edemeyecek ve bu tutarı iki
eşit taksitte ödeyecektir. Bu durumda taksitler halinde ödenecek olan 18.000-TL tutarındaki
geçici vergi fazla ödenmiş olacaktır.
Olması gerektiğini düşündüğüm ÖRNEK 2 :
Birinci örnekteki mükellef A; yapılandırdığı 18.000-TL dahil olmak üzere
hesaplanan (ödenen) geçici vergilerin tamamını gelir vergisinden mahsup etmiş ve adına
gelir vergisi tahakkuk etmemiştir.
Mükellef A
yapılandırarak 18 taksite böldürdüğü geçici vergi taksitlendirmesi için
30.11.2016 tarihinde ilk taksiti ödemiş ondan sonra da yapılandırma ikinci
taksit ödeme süresinin son günü olan 31.05.2017 tarihi geçmesine rağmen herhangi
bir ödeme de bulunmamıştır. Bu durumda mükellef A’nın yapılandırması bozulacak
ve ödemediği 17.000-TL için;
1 .Dönem geçici
verginin son ödeme günü olan 17.05.2016 tarihinden başlayarak 28.02.2017
tarihine kadar ödemediği geçici vergi borcu için gecikme zammı hesaplanacak.
Daha sonra 01.03.2017 tarihinden itibaren geçici vergi borcu terkin olup gelir
vergisine dönüşeceğinden bu seferde;
17.000-TL’nin
yarısı olan 8.500-TL için 31.03.2017 tarihinden itibaren başlamak üzere; kalan
8.500-TL için de 31.07.2017 tarihinden itibaren başlamak üzere gecikme zammı uygulanarak söz
konusu mükellef borçlandırılacaktır.
Olması gerektiğini düşündüğüm ÖRNEK 3 :
Aynı mükellef A; diğer dönemlerindeki faaliyetlerinden ötürü yıl sonunda zarar
beyan etmiştir. Gelir vergisi beyannamesinin verildiği son güne kadar yapılandırdığı ve 18 taksite böldürdüğü geçici vergi borcu için 1.000-TL tutarında ilk taksit tutarını ödeyen Mükellef
A’ya ödediği bu tutar nakden yada mahsuben iade edilecektir.
Konu ile
ilgili bugün Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı’ndan özelge talep edilmiş olup,
görüş geldiği anda sizlerle paylaşılacaktır. Bu durum açıklığa kavuşana kadar
bu durumda olan müşterilerinizin beyannamelerini bekletmenizi önemle
hatırlatıyorum.
Saygılarımla,
Hasan
Volkan ÇEVİK
Mali Müşavir