Emeklilikte Baş.'a Takılanlar

Emeklilikte Baş.’a Takılanlar 

Yıl 1988, Turgut ÖZAL süper emeklilik yasasını onayladı parayı ödeyenler emekli oldu. Kimse bu düzenleme ülke ekonomisine zarar verir demedi. Şartları sağlayanlar koşa koşa emekli oldu. 

Yıl 2008. 60 aydan fazla bağkur borcu olanların borçları silindi. SGK’dan emekli olma şartını sağlayıp da Bağkur’lu olanlar ya da bağkur borcu olanlar bu yasadan yararlandı ve emekli oldu. Kimse bu düzenleme ülke ekonomisine zarar verir demedi. Şartları sağlayanlar koşa koşa emekli oldu. 

Yıl 2015. 12 aydan fazla bağkur borcu olanların borçları silindi. İçlerinde benim de bir müşterimin olduğu SGK’dan emekli olma şartını sağlayıp da Bağkur’lu olanlar yada bağkur borcu olanlar bu yasadan yararlandı ve emekli oldu. Kimse bu düzenleme ülke ekonomisine zarar verir demedi. Şartları sağlayanlar koşa koşa emekli oldu. 

Yıl 2015. Haziran ayında yapılacak genel seçimler öncesi dönemin Maliye Bakanı Mehmet ŞİMŞEK, CHP’nin emekliye yılda 2 maaş ikramiye vaadi ile ilgili; “Bekara karı boşamak kolay, bu şekilde yapılacak bir ödeme ülke ekonomisini batırır” dedi. Ne olduğunu biliyorsunuz ama aşağıda ayrıca yer vereceğim ne olduğuna. 

Yıl 2018. 24 Haziran seçimleri öncesi hükümet şov yaptı. Genel affa karşı olduğunu söyleyen Cumhurbaşkanımız, sanki vergi kaçırmak suretiyle hırsızlık yapmak hafif bir suçmuş gibi, ülke ekonomisine zarar veren, doğmamış bebeklerin hakkını gasp eden vergi kaçakçılarını bir kez daha çıkarılan vergi affı ile temize çıkardı. Hiç kimse olaya bu yönüyle bakmadı, para toplamak için namuslu vatandaşlar bir kez daha aptal yerine konuldu. 

Bağkur borcu olanların borçları silindi zamanında ödeyenler keriz yerine konuldu. Borcu silinip de emekli olabilecek olanlar bir kez daha emekli oldu. Bu arada bu uygulamanın ülke ekonomisine vereceği zarardan kimse bahsetmedi. 

Çıkarılan yasa aynı zamanda bağkurluların borçlarının ihya edilmesini de kapsıyordu. 12 yıl yani 144 ay borcu olan bir müşterim bugün 100 bin liraya satın alabileceği prim günlerini bu yasa sayesinde 30 bin lira gibi cüzi bir rakama satın almış oldu ve emekli oldu. Bu uygulamanın da ülke ekonomisine olan zararlarından bahsedilmedi. 

Çıkarılan bir yasa ile 2015 yılında ülke ekonomisini batırır denen emeklilere bayramlarda biner lira ikramiye verilmesi uygulaması yürürlüğe girdi. Kimse sesini çıkartmadı, emekliler biz bu paraları alıyoruz ama ülkenin ekonomisi bundan nasıl etkilenir demeden koşa koşa aldılar paralarını. 

Bu arada muhalefet partileri de kredi kartı mağdurlarının borçlarını silecekleri yönünde vaatleri sıralıyorlardı peşi sıra. Borçlu olanlar yahu bizim borçlar silinecek ama ülke ekonomisi bundan nasıl etkilenecek diye düşünmeden ellerini ovuşturuyorlardı. 

Sanırım bu kadar yeterli. Yani diyeceğim odur ki, bu zamana kadar ülke ekonomisini günden güne kötüye götüren fakat yararlananlar tarafından hiç lafı bile edilmeyen o kadar çok düzenleme yapıldı ki.! “…“Canım biz yararlanalım da ülkenin canı cehenneme.” 

Şimdi de gündemde emeklilikte yaşa takılanlar var. İşe başladıkları tarihte tabi oldukları kanun değiştirilmiş ve geriye doğru işletilmiş ve emekli olma zamanları ertelenmiş birçok vatandaş var. Bu zamana kadar yukarıda bir kısmını saydığım düzenlemeleri gören emeklilikte yaşa takılanların kendilerini ilgilendiren bu durum için düzenleme yapılmasını istemelerini çok anormal karşılamıyorum. 

Cumhurbaşkanımız emeklilikte yaşa takılanlar ile ilgili şöyle bir ifade kullandı; 

“Ekonomik kurtuluş savaşı verdiğimiz böyle bir dönemde, böyle bir yükü milletimizin sırtına bindirmeye hakkımız var mı, diye milletime soruyorum.” 

Sayın Cumhurbaşkanımızın bu ifadesine canı gönülden katılıyorum fakat sayın cumhurbaşkanım; yukarıdaki düzenlemeleri yaparken ülkemizin ekonomik durumu çok mu iyiydi, ekonomimiz çok iyi olduğu için mi Marmaris’te saray yapımına devam ediliyor, ekonomimiz çok iyi olduğu için mi 26 Ağustos tarihinde Ahlat’a saray yapma kararı veriyorsunuz, ekonomimiz çok iyi olduğu için mi milletvekili sayısını 600’e çıkardık, ekonomimiz çok iyi olduğu için mi maaşınıza %26 zam yapıldı. Devlet başkanı olarak vatandaşlara örnek olacak tasarruf uygulamalarını öncelikle kendinizden başlayarak yapamaz mıydınız? 

Sonuç olarak emeklilikte yaşa takılanların durumu ortada. Esasen kendileri çıkar sağlarken ülkenin zarar görebileceği uygulamaların yapılmasına karşıyım fakat bu zamana kadar yapılan uygulamalar maalesef insanların (üstelik haklı oldukları) böyle talepler ile gelmesine sebep oluyor. 

Emeklilikte yaşa takılanlar ile ilgili yapılacak düzenleme ülke ekonomisine ciddi zararlar verecekse; bundan sonra yukarıdaki ve bunlara benzer uygulamalara asla yer vermemek kaydı ile düzenleme yapılmaması makul karşılanabilir. Fakat bu durumda olanlar ile ilgili basit ve her iki tarafı da memnun edecek bir önerim var. 

Birincisi emekli olma şartını sağlamış ve sadece yaşı bekleyenlerden eğer hiçbir yerde çalışmıyorlar ise GSS primi alınmasın, çalışan sigortalılardan ve bakmakla yükümlü oldukları kişilerden %20 oranında alınan katkı payı; emeklilerde ve emeklilerin bakmakla yükümlü oldukları kişiler için uygulanan % 10 oranında uygulansın. Bu sayede bu durumdaki vatandaşlarımıza ufakta olsa bir katkı sağlanmış olur. 

İkincisi ise emekli olma şartını sağlamış ve sadece yaşı bekliyor olmasına rağmen çalışmak zorunda olanlar ile ilgili düzenleme. Biliyorsunuz emekli gün sayısını tamamlamasına rağmen hala çalışan sigortalıların ödedikleri fazla primler (çarpan etkisi) nedeni ile emekli maaşları düşebiliyor. Bunu da düşünerek emekli olma gün şartını sağlayanlardan sgk ve vergi kesintileri yapılmasın, sigorta primi olarak sadece işveren payları ödensin. Bu sayede hem fazla primler nedeniyle emekli maaşı düşmeyecek hem de söz konusu işçi brüt maaşının tamamını almış olacaktır. Yalnız bu fark ücretin işveren tarafından değil bizzat devlet tarafından işçinin hesabına yatırılması sağlansın. Yani işveren bordroyu hazırlarken yine söz konusu kesintileri yapıp işçiye net asgari ücreti ödesin fakat işçi adına yapılan kesintiler devlet tarafından işçinin hesabına aktarılsın. Bu öneri AGİ ödemelerinde kötü niyetli tutum sergileyen işverenlerin durumu gözetilerek ortaya atılmıştır. Uygulama işverenlere prim ödemelerinde kolaylık sağlayacak şekilde genişletilebilir. Bu sayede asgari ücretli bir işçinin maaşı 400 liradan fazla artacak, işverene sağlanan prim indirimi ile üzerindeki yük bir nebze de olsa azalacak ve en önemlisi devletimiz nezdinde prim ödememek için kayıt dışı çalışanların sisteme dahil olması sağlanarak kayıtdışılğın önüne geçilmiş olacak. 

Sonuç olarak dün de bugün de popülist politikalar ile günü kurtarmak adına ve ülkenin tamamından ziyade belirli bir gruba yarar sağlayan uygulamalar ülke ekonomisine zarar vermiştir. Bunun önüne geçmenin yolu üretim politikalarını benimseyip insanlarımızı üretime, çalışmaya ve tasarrufa yönlendirmek olmalı ve devlet uygulamaları ile vatandaşlarımız özendirilmeli ve desteklenmelidir. Bu sayede hem çalışanlarımıza daha yaşanabilir bir hayat sunabiliriz, hem emeklilikte yaşa takılmak gibi bir mağduriyetimiz olmaz hem de emeklilerimiz emeklilik günlerinde çok daha insanca bir yaşam sürebilirler.

Hasan Volkan ÇEVİK

Mali Müşavir