STAJYERLER KURULTAYI ÖNCESİ SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Stajyerler kurultayı stajyer arkadaşların bilinçlenmesi, sorunlara karşı duyarlılığın artırılması, sorgulamayı tetiklemesi ve mesleğe bakışı olumlu anlamda değiştireceği için çok önemlidir. Stajyerlerin sorunlarını birkaç bölüme ayırmak gerekiyor. Bu bölümler;

1-    Staja başlamadan önce yaşanılan sorunlar

2-    Stajını başlattıktan sonra yaşanılan sorunlar

3-    Stajını tamamladıktan sonra yaşanılan sorunlar

1-   Staja Başlamadan Önce Yaşanılan Sorunlar

Bu bölümü de zannedersem ikiye ayırmak doğru olacaktır. Birincisi stajyer arkadaşlarımızı ilgilendiren kısmı, diğeri ise mesleğin genelini ilgilendiren kısım.

Öncelikle şunu başta belirteyim ki; Türmob başkanı Nail SANLI, oda yöneticilerimiz ve diğer birçok meslektaşımız artık mesleğe girişin durdurulması gerektiğini söylüyorlar. Bence stajyer arkadaşların staja başlamadan önce karşılaştıkları en büyük sorun bu. Çünkü mevcut meslektaşlar maalesef yeni gelen girişleri istemiyorlar. Bunu da yaptıkları her söyleşide, toplantıda dile getiriyorlar. Hatta getirilen yeni düzenlemelerle de bu durumu açık açık ilan ediyorlar aslında. Bu yeni düzenlemeler staja başlama sınavına getirilen ingilizce dersi ile yeterlilik sınavına getirilen SPK mevzuatı dersi.

Eğer mesleğe girişin fazlalığı mesleği icra edenler tarafından bir sorun olarak görünüyorsa; ki müşteri sayısındaki artışın mali müşavir olma artışından çok daha az olması bunu gerçekten bir sorun haline getiriyor. Bu sorunun kaynağı staja başlama sınavına girme hakkı olan stajyer adayı arkadaşlar değil bu soruna çözüm bulamamış olan mesleki ve siyasi iradedir. Stajyer arkadaşlarımız bu sorunu mali müşavir olup mesleği icraa etmeye başladıklarında çok daha iyi anlayabileceklerdir.

Madem mesleğe girişler gerçekten mesleğimiz için çok ciddi bir sorun o zaman ya mesleğe girişler tamamen durdurulmalı yada tıpkı hukuk fakültelerinde olduğu gibi sadece mali müşavir yetiştirmek için kurulmuş mali müşavirlik fakültelerinin açılması sağlanmalıdır. Böylelikle sınava birçok bölümden katılım da engellenmiş olur. Bunları yapmadan sadece staja giriş ve sınav başarı şartlarını ağırlaştırmak, muhasebeyi gerçekten severek yapan ve bu işi hayatının merkezine koymuş olan genç arkadaşları hem maddi hem de manevi olarak yıpratmaktan öteye gidemez, şartlar böyle ağır iken gerçekten işe hakim, hatta bir büroyu çekip çevirebilecek kapasitede olan arkadaşları yıpratmaktan ve canından bezdirip bu yoldan alıkonulmasından başka bir işe yaramayacaktır.

Kısaca bu bölümdeki sorunlar ve çözüm önerileri şöyle;

1-    Staja başlamayı düşünen değerli arkadaşlar üst birlik yöneticileri dahil olmak üzere maalesef yöneticilerimiz ve meslektaşlarımız artık piyasaya yeni mali müşavir girişlerini istemiyorlar ve bu maalesef sizin için en büyük sorun. Çünkü her ne kadar gençler bizim geleceğimiz dense de istenmediğiniz bir yere ısrarla girmeye çalışıyorsunuz. Bunun çözüm yolu ya girişleri durdurmak yada sadece mali müşavirlik alanında eğitim veren mali müşavirlik fakültelerinin açılmasıdır.

Girişleri durdurmanın neresi çözüm diyebilirsiniz ama neredeyse kazanılamayacak kadar zorlaştırılan bir sınava girip hem maddi hem de manevi olarak çöküntü yaşayacağınıza girişlerin durdurulacağını bilirseniz belki kendinize yeni bir yol haritası çizebilirsiniz. Böylelikle zaman kaybetmeden belki de sizin için daha hayırlı olan yeni bir kapı açılmış olacaktır.

2-    Staj başlatma esnasında odalarda dosya açtırırken istenen staj başlatma ücretlerinin fazlalığı. Staja girişleri istemeyen ve iyice zorlaştırmak isteyen bir zihniyetin staj başlama dosya ücretlerini düşürmelerini beklemek sanırım şu an için hayal olur.

3-    Dershaneler tarafından verilen staja başlama sınavı için açılmış olan kurs ücretlerinin fazlalığı, odalar tarafından verilen eğitimlerin dershanelerin yerini tutamaması. Kurs ücreti dershanelere oranla daha düşük olan odalarda konularında yetkin eğitmenlere yer verilmesi bu soruna çözüm olabilecektir diye düşünüyorum.

4-    Staja başlama sınavlarının sadece Ankara ve İstanbul’da yapılıyor oluşu ve sınav için bu illere gelen adayların Türmob tarafından güzel bir şekilde ağırlanamaması. Sınavlar adayların yaşadığı şehirde de yapılabilmeli yok illa yapılamayacak ise kendilerinden yüklü miktarda ücret alındığına göre sınav mahallinde kendilerini özel hissetmeleri sağlanmalıdır.

2-   Stajını Başlattıktan Sonra Yaşanılan Sorunlar

Gözünüz aydın genç arkadaşlarım karşınıza çıkarılan engellerden birini daha aşarak mali müşavir olmak yolunda ilk ciddi adımınızı atmış oldunuz ve alnınızın akıyla başarı oranı        % 5 -15 aralığında olan staja başlama sınavını kazandınız ama asıl uğraş şimdi başlıyor. Artık stajyer olduğunuza göre mali müşavir stajyerliğinin hakkını verebilmeli ve önünüze çıkarılan diğer engelleri de bir bir aşmalısınız.

         Stajyerken yaşanılan sorunlar ve çözüm önerileri şöyle;

1-    Staj yapacak bir yer bulamama. Zamana dayalı asgari ücret tarifesinin uygulamaya geçmesi ile birlikte her muhasebe bürosunda defter sayısına oranla mali müşavir yada stajyeri çalıştırılması zorunluluğu getirilmesi bekleniyordu. Maalesef şu haliyle zamana dayalı asgari ücret tarifesi bu zorunluluğu getirmiyor ama bu zorunluluğun getirilmesi stajyer arkadaşların bu sorununu çözmede etkili bir yol olabilir.

2-    Staj yaparken mesleğin gereklerini etkin bir şekilde yerine getirememe. Yanında staj yaptığı meslek mensubunun işlere karşı olan ilgisizliği, meslekle alakasız işler ile uğraştırılma mesleğin gereklerini etkin bir şekilde yerine getirememeye sebep olabilir. Buna çözüm, yanında staj yapılan mali müşavirinde bilincinin artırılması olabilir. Mevcut meslektaşlar için zorunlu ve sürekli kendini yenileme eğitimleri verilmesi meslektaşımızın kendini güncel tutmasını ve haliyle stajyer arkadaşımızın da bundan olumlu bir şekilde yararlanmasını sağlayabilecektir.

3-    Stajyerlere uzaktan CD ler ile eğitim vermek yerine yüz yüze eğitimler verilmesi. Yüz yüze eğitimin uygulaması zor gibi görünse de stajyer arkadaşların CD lerden yeterli verimi aldığını düşünmüyorum. Yeterlilik sınav konularına yönelik yüz yüze eğitimler verilmesi stajyer arkadaşların gelişimine katkı sağlayacağı gibi mesleğin kalitesini de bu anlamda artıracaktır. Ayrıca CD’lerin ücret karşılığı değil bedelsiz bir şekilde verilmesi gerekmektedir.

4-    Yeterlilik sınav sonuçlarının kesin olarak yasal süresi içerisinde açıklanması.

5-    Yeterlilik sınavlarının sadece Ankara, İstanbul ve İzmir’de yapılıyor olması. 2 gün süren sınav maratonunda sınava giren arkadaşlarımız hem sınav telaşına hem de kalacak yer telaşına girmekteler. Türmob’un şehir dışından gelen arkadaşları misafir edebileceği bir sosyal tesisi olmadığına göre en azından Türmob’un anlaşma sağlayacağı otellerde daha ucuza konaklama vb. imkanlar getirilebilir.

6-    Stajyer arkadaşların etik ve haksız rekabet konularında eğitilmesi. Meslektaşlarımızın bir çoğu bu konuya önem vermediği için mesleğimizi icra ederken meslektaşlar arasında ciddi sorunlar yaşanabiliyor. Stajyer arkadaşlar stajları bitip mesleği icra etmeye başladıklarında bu konularda aldıkları eğitimler ile mevcut meslektaşların düştüğü hatalara daha az düşeceklerdir.

7-    Stajyerlerin meslek içi branşlara yönlendirilmesi ve kurumsal olarak hizmet anlayışının özendirilmesi.

3-   Stajını Tamamladıktan Sonra Yaşanılan Sorunlar

Hayırlı uğurlu olsun, başkan sizi aradığına göre artık sınavı kazandınız ve artık sizde bir mali müşavirsiniz. Aramıza hoş geldiniz. Hoş geldiniz hoş gelmesine ama 3 sene boyunca yaşadığınız sıkıntılara ilave olarak bazı sıkıntılar daha yaşayacaksınız. Merak etmeyin sizdeki mesleği hakkıyla yapma azmi sizin bundan sonraki sıkıntıları da aşmanızı sağlayacak. Artık staj sorunlarının yanı sıra, bu sorunlardan sıyrılıp ama genç arkadaşlarımızı da unutmadan mesleğin sorunlarıyla yüzleşme vakti de geldi.

Staj bittikten sonra yaşanılan sorunlar ve çözüm önerileri şöyle;

1-    Mali müşavirlik ruhsat harçlarının fazlalığı. Başlangıç ve staj süresince türlü giderlere katlanmış stajyer arkadaşlarımız yeterlilik sınavını kazanıp ruhsat almaya hak kazandığında bir de yüklü bir harç ödemek zorunda kalıyorlar. Harç ücretinin düşürülmesi yada ödeme kolaylığı getirilmesi mesleğe girişi artık engellenemeyecek olan genç arkadaşlarımıza önemli bir fayda sağlayacaktır.

2-    Büro açmayı düşünen arkadaşların müşteri bulmakta yaşadığı sorunlar, şirkette bağımlı çalışan arkadaşların ise belirli bir ücret tarifesinin olmaması. Bu ücret tarifesinin stajyer arkadaşlara da uyarlanması, staj süresi boyunca düşük ücretlerle çalışmalarını engelleyecektir.

3-    Başkasının ruhsatını kullanan kaçak muhasebeciler, bir şirkette çalışırken aynı zamanda defter tutan muhasebeciler, tam tasdik yanında aynı zamanda defter tutan YMM’ler engellenmeli ve genç meslektaşlarımıza yeni alanlar açılmalıdır.

4-    15 yıl kıdemi olduğu için Bağımsız denetçi olanların ve ünvanlarında bağımsız denetçi ünvanını kullananların defter tutmalarının engellenmesi sağlanarak 15 yıl kıdemi olmadığı için bağımsız denetimin dışında bırakılan genç meslektaşlara istemeleri durumunda bu defterlerin aktarılması sağlanmalıdır.

5-    Yeni büro açacak olan meslektaşlara bir fon oluşturularak açılış masraflarının oradan karşılanması sağlanmalıdır. Örneğin odaya kayıtlı her üye yeni büro açan ve odaya müracaat eden yeni meslek mensubu için sadece 5-TL verse o yeni büro açan meslek mensubunun belki de 1 yıllık giderleri karşılanmış olur. Bu sayede yeni büro açan meslektaşımız fiyat düşürerek haksız rekabet yapmamış olur ve uzun vadede bu yardımlaşma fonundan meslektaşlarımız karlı çıkar. (10 bin üye x 5-TL : 50.000-TL yapar)

6-    Her insanın bir siyasi ve dünya görüşü vardır. Yeni ruhsat almış genç meslektaşlarımız yeni bir oy potansiyeli olduğundan oda seçimlerinde dünya görüşleri kullanılarak yönlendirilmek istenmektedir. Bu durumda genç meslektaşlarımızın mesleki oda seçimlerinde dünya görüşlerini bir kenara bırakarak gerçekten meslek için çalışacak olan insanlara oy vermesi mesleğin sorunlarına çözüm üretecek ekiplerin göreve gelmesi adına çok önemli bir iştir. O yüzden yeni meslektaşlarımız bu anlamda da bilinçli ve sorgulayan bireyler olmalıdırlar.

Hasan Volkan ÇEVİK

Mali Müşavir