Hatalı Verilen İşten Ayrılış Bildirgesi

Soru: İşten ayrılış bildirgesini düzenlerken ücretini yanlış yazmışız. 10 gün geçtiği için işten ayrılış bildirgesini iptal de edemiyoruz. Ne yapmamız gerekir?

Merhabalar.

2009/37 sayılı SGK Genelgesine istinaden 10 günlük iptal süresi geçmiş bu şekildeki çıkış bildirgesi için hiç bir şey yapmanıza gerek yok. Aylık prim ve hizmet bildirgenizi doğru bilgiler ile vermeniz yeterlidir. Genelgenin ilgili bölümünü aşağıya aktarıyorum daha açıklayıcı olacaktır.

2.5- SİGORTALI İŞTEN AYRILIŞ BİLDİRGESİNİN VERİLMESİ

... Sigortalı işten ayrılış bildirgesine kaydedilen bilgiler ile ayrıca ilgili aylık prim ve hizmet belgelerinde yer alan bilgiler arasında mutabakatsızlık olması halinde aylık prim ve hizmet belgesindeki bilgiler esas alınacaktır.

DİKKAT..!!! Matrah Artımınız Yanmasın

Gözden kaçabileceğini düşündüğüm ÖNEMLİ bir konu hakkında özellikle matrah artırımı ödemelerini taksitli olarak ödeyenler için bir uyarıda bulunmak istedim.

Biliyorsunuz matrah artırımları en fazla 6 taksit olabiliyordu ve 7326 sk. kapsamında yapılan matrah artımı taksit ödemelerinin son taksit ödemesi de 31..07.2022 tarihi idi. Yani taksit ödemeleri bitti geçmiş olsun. :)

Mükelleflerin yapılandırma ödemelerinde olduğu gibi matrah artırımına ilişkin taksit ödemeleri içinde bir takvim yılında 2 taksit ödememe hakları bulunmaktadır. Ancak mükellefler ödemedikleri/aksattıkları bu taksit ödemelerini son taksiti izleyen ayın sonuna kadar gecikme zammı ile birlikte ödemek zorundadırlar. Aksatılan taksitlerin gecikme zammı ile birlikte belirtilen süre içinde ödenmemesi halinde kanun hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilecektir.

Bu nedenle özellikle matrah artırım yapıp kanunun kendilerine tanıdığı hakkı kullanarak taksitlerinden bir yada ikisini hiç ödememiş yada eksik ödemiş olan mükelleflerin ödemedikleri yada eksik ödedikleri taksitleri ödemeleri için 31.08.2022 tarihine kadar vakitleri vardır. Eğer ödenmeyen taksitleri bu süreye kadar ödemezlerse kanun hükümlerinden yararlanma haklarını da kaybedeceklerdir.

Elbette bunu sadece matrah artırımından yararlananlar için yazmadım. Son taksit ödemesi 31.07.2022 olan kanun kapsamındaki (7256 yada 7326 fark etmez) bütün taksitlendirmeler için aynı durum geçerli. Son taksit ödemesi 31.07.2022 olan ve ödemediğiniz taksitleriniz var ise kanun hükümlerinden yararlanmaya devam etmek için muhakkak bu ayın sonuna kadar yani 31.08.2022 tarihine kadar ödemediğiniz taksitlerinizi gecikme zammı ile birlikte ödemeniz gerekmektedir.

Önemli NOT: Yapılandırma yasasının ilk ve en önemli şartı ilk 2 taksiti zamanında ödemektir. İlk iki taksiti süresinde ödemeyenlerin yapılandırması zaten bozuldu. Onlar bu yazının konusuna girmemektedir.

Genel Kurulda Yeni Dönem İçin Temenniler - CESUR OLUN!

Bakın bakalım ücretlerimiz üzerinden kimler nasıl pazarlık yapıp nasıl taviz vermişler? Sanırım nelere yol açtıklarını bu enflasyonist ortamda çok daha iyi anlayacaksınız...

Mesleğini Başı Boş Bırakırsan Ya Davulcuya Ya Zurnacıya Kalır

 

Bugün anneler günü oy kullanmaya gidemem. Aman zaten orucum şimdi kim gidecek oy kullanmaya. Yağmur yağacakmış boşver hem ben oy verecem de ne olacak sanki?

Hepsi birbirinden şeker değerli meslektaşlarım korkmayın yağmur sizi eritmez. Yağmur berekettir, bu berekete ortak ol katılımınla seçimi de bereketlendir.

İşi ehline verin diyen bir peygamberin ümmeti olarak seçime katıl ve ehil olduğunu düşündüklerine oy kullan orucu uykuya tutturacağına kalk hakkını ver, emin ol bu da sevaptır.

Annen senin sorumluluk sahibi bir çocuk olmanı ister/di. Şimdi hemen kalk hazırlan akıllı ve uslu bir çocuk ol ve sorumluluğunu yerine getir. Varsa çocuklarına da örnek ol... 🤓

Geçen seçimler öncesi meslektaşlarımızın seçimlere katılması için böyle bir yazı yazmıştım.

Bu senede önceki senelerde olduğu gibi maalesef seçime girecek grupların kurumsal olarak meslektaşlarımızı seçimlere davet eden, bunun mesleğimiz için olmazsa olmaz bir durum olduğunu anlatan bir bildirimlerine denk gelemedim.

Seçimlere katılımın artırılması, yapmayı taahhüt ettiğiniz projelerinizden çok daha değerli bir projedir esasında. Meslektaşların ümidi kırılmış, umudu bitmiş daha da kötüsü geleceğe dair hayalleri de kalmamış. Hal böyle iken seçim falan da umurlarında olmuyor.

Ankara özelinde üç aşağı beş yukarı seçimlere katılan kemik 6 bin üye var. Bu gelenlerin de çok büyük oranla zaten oyları önceden belli. Yani esasen o kadar reklama, janjanlı videolara falan gerek yok :)) Mevcut duruma göre grupların o anki yapısı, adayların o anki yönlendirmesi gibi sonucu çok değiştirmeyecek etkenlerle sonuç şekillenmiş oluyor. Haliyle seçimlere girecek gruplar da bu durumdan memnun olmuş olacaklar ki, bu durumun düzelmesi ve katılımı artırmak adına somut girişimlerde bulunmuyorlar; gelenler seçilmeleri için yetiyor çünkü onlara.

Bende kızıyorum ama bu durum meslektaş duyarsız diyerek geçiştirilecek bir konu değil gerçekten çok önemli. İnsan sevdiğinin zarar görmesini ister mi? Mesela siz çocuğunuz için ne hali varsa görsün der misiniz? Elbette demezsiniz onun zarar görmemesi için her daim takip eder, üzerine titrersiniz. Eğer bunu yapmazsanız başına kötü bir şey gelmesinden korkarsınız çünkü.

İşte şu an durum tam olarak bu. Meslektaşlarımız maalesef mesleğini sevmiyor/sevemiyor, ne hali varsa görsün modunda. Seçimlerden bağımsız mesleğimiz ile ilgili yaşanan olumsuz gelişmelerin temelinde de bu sevgisizlik ve başı boş bırakılmışlık hali yatıyor bana göre. Bu nedenle meslektaşlarımıza mesleklerini nasıl sevdirebileceğimize dair projeler geliştirmeliyiz. (Daha önce yazdım)

Mesleğini seven onun zarar görmesini istemez seçimlere de katılır, sorunlar karşısında o sorunun çözülmesi için duyarlı da olur. Çünkü mesleğini başı boş bırakırsa ya davulcuya ya zurnacıya kalacağını bilir...

Daha İyisini Hak Ediyorsunuz...

Getirilen KDV tevkifatını tahsil edilemeyen ücretler ile ilgili KDV ödememek için makul görenler oluyor. Eğer bu talep gerçekten bu nedenle yapılmışsa biz zaten bitmişiz.

Arkadaşlar ücretini alamadığımız müşterinin işini yapmamalıyız. Türlü sebeplerden dolayı ücretini alamadığınız müşterileriniz varsa; bu uygulama kesinlikle bunun çözümü değil. Çünkü bu uygulama bakın görürsünüz beraberinde haksız rekabeti getirir.

Burada en önemli görev kişinin kendisine düşüyor. Ücretini almadığınız müşterinin işini yapmadığınızda/yapmadığımızda zaten her şey düzelecek, sizin KDV diye bir sorununuz da olmayacak. Müşterileriniz siz olmasa da sizin gibi birisine muhtaç. Yani ortada böyle bir durum varken bu camianın nasıl bu hale düştüğüne inanın aklım almıyor.

Seneye çok daha zor günler bizi bekliyor. Bu nedenle odaların ve Türmob'un çok acil bir şekilde etkin tahsilat ve disiplinle mücadele için çalışmalar yapması gerekiyor.

Gömleğin düğmelerini yanlış iliklediğinizde devamı da yanlış oluyor. Bu şekilde yapılan tali çözümler yarardan çok mesleğimizin geleceği için zarar getirir. Yöneticilerimizin kulağının üstüne yatmayı bırakıp sorumluluk alması gerekiyor. Mesleğin yapısal sorunları var önce bunları halledelim.

Kısa vadeli çözümler; tahsilata yönelik ücretlerin bankadan geçmesinin zorunlu olması, tarifeye uyumun GİB ile ortaklaşa denetlenmesi gibi kötü niyetliler için çemberin daraltılmasına yönelik tedbirler ile disiplin mekanizmalarının hiç kimseyi ayırmadan katı bir şekilde uygulanması ve kötülerin cezalandırılması şeklinde özetlenebilir. Sadece bu iki konunun üzerinde hassasiyetle durulması bile mesleğimize biraz çeki düzen verecektir.

Yöneticilerin seçim kaygısı ile kendilerine gelen şikayetleri sümen altı etmesi yada dosyaları çeşitli sebepler ile geçiştirmesi bu mesleğe yapılmış en büyük ihanetlerden bir tanesidir. Seçim kaygısı ile sonraki seçimlerde oy alamam diye yapılan bu görmezden gelme hali mesleğimizi yok edecek ve maalesef o çok sevdikleri koltuklarına veda etmelerini gerektirecektir. Bu nedenle meslek için olmasa bile hiç değilse koltuklarında oturmaya devam edebilmeleri için yöneticilerimizden disiplin mekanizmalarını etkin bir şekilde kullanmalarını ÖNEMLE rica ediyorum.

İsteğe Bağlı Tam Tevkifat Uygulamasında Mali Müşavirlerin Durumu

21.04.2022 Perşembe günü yani bugün yayınlanan tebliğ ile mükelleflerin, yazılı bir sözleşme düzenleyerek bir yıl süreyle anlaştıkları satıcı mükelleflerden, Tebliğin (I/C-2.1.3.2.) ve (I/C-2.1.3.3.) bölümlerinde belirtilen işlemlere (Tebliğin (I/C-2.1.3.2.13.) bölümü ile (I/C-2.1.3.3.7.) bölümündeki işlemler hariç) ilişkin alımlarında tevkifat sorumluluklarının bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, hesaplanan KDV’nin tamamını sorumlu sıfatıyla beyan edip ödeyebilmeleri uygulaması getirilmiştir.

Bu düzenlemenin uygulanabilmesi için alıcı mükellef söz konusu sözleşmenin bir örneği ile bu kapsamda işlem yapacak satıcı mükelleflerin bilgilerini (adı soyadı/unvanı, vergi dairesi, vergi kimlik numarası, sözleşme uygulama dönemi), işleme ilişkin KDV beyannamesinin verilmesinden önce liste halinde bağlı oldukları vergi dairesine vermeleri gerekmektedir. Sözleşmelerin feshedilmesi, tadili vb. durumların da işleme ilişkin KDV beyannamesinin verilmesinden önce bağlı oldukları vergi dairesine bildirilmesi gerekir.

Alıcıların isteğe bağlı tam tevkifat uygulaması kapsamında sözleşme düzenlemediği satıcılar ile olan işlemlerinde ise önceden olduğu gibi genel hükümlere göre hareket edilmesi gerekmektedir. Yani sözleşme imzalamış olan mükellef ile olan işlemlerinde tam tevkifat, her hangi bir sözleşmenin bulunmadığı bir işlem ile ilgili ise işlemin ait olduğu tevkifat oranı dikkate alınmalıdır. Ayrıca isteğe bağlı tam tevkifata tabi tutulan KDV ile sınırlı olmak üzere satıcıya KDV iadesi yapılabilecektir.

Bu genel bilgilendirmeden sonra gelelim konunun bizimle yani Mali Müşavirler ile ilgili kısmına. Biliyorsunuz meslektaşlarımızın büyük bir çoğunluğu KDV indirimi talep ederken, geri kalan çoğunluk ise verdiğimiz hizmetin tam tevkifat kapsamına alınması gerektiğini savunmakta yalnız bu durumda her mükellef için 2 nolu KDV beyannamesi verilmesini de ekstra bir yük olarak görmekteler. Yani anlayacağınız KDV bizler için gerçekten bir sorun! Ben ise en az asgari ücret tarifesine göre ücret alınması gerektiğini ve ücretlerimizin düzgün bir şekilde alınması durumunda KDV'nin bizler için sorun olmayacağını düşünüyorum. KDV dahil olarak belirlenen asgari ücret tarifemizin KDV hariç olarak belirlenmesi ve meslektaşların tamamının en az asgari ücret tarifesinde açıklanan ücretleri tahsil edebilmeleri durumunda böyle bir sorunumuz olmayacağını düşünüyorum. Bunun için tarifemize sahip çıkmalı ve tahsilatlarımızı etkin bir şekilde yapmalıyız.

Ortada böyle bir durum varken bu tebliği gören bazı meslektaşlarımız acaba isteğe bağlı tam tevkifat uygulamasından mali müşavirler olarak bizlerde yararlanabiliriz miyiz diye düşündüler. Yazının başında belirttiğim gibi bu uygulamadan KDV uygulama genel tebliğinin (I/C-2.1.3.2.) ve (I/C-2.1.3.3.) bölümlerinde belirtilen işlemler için yararlanılabilecek. Maalesef bulmaca çözer gibi çözmek zorunda kalıyoruz. Peki bu bölümler ve belirtilen işlemler neler?

Tebliğin I/C-2.1.3.2. bölümünde belirtilen işlemler kısmi tevkifat uygulanacak hizmetlerden, tebliğin I/C-2.1.3.3. bölümünde belirtilen işlemler ise kısmi tevkifat uygulanacak teslimlerden oluşuyor. Bizi kısmi tevkifat uygulanacak hizmetler ilgilendirdiği için bunun üzerinde duracağız. Nedir bu kısmı tevkifat uygulanacak hizmetler?

- Yapım İşleri ile Bu İşlerle Birlikte İfa Edilen Mühendislik-Mimarlık ve Etüt-Proje Hizmetleri

- Etüt, Plan-Proje, Danışmanlık, Denetim ve Benzeri Hizmetler*

- Makine, Teçhizat, Demirbaş ve Taşıtlara Ait Tadil, Bakım ve Onarım Hizmetleri

- Yemek Servis ve Organizasyon Hizmetleri

- İşgücü Temin Hizmetleri

- Yapı Denetim Hizmetleri

- Fason Olarak Yaptırılan Tekstil ve Konfeksiyon İşleri, Çanta ve Ayakkabı Dikim İşleri ve Bu İşlere Aracılık Hizmetleri

- Turistik Mağazalara Verilen Müşteri Bulma / Götürme Hizmetleri

- Spor Kulüplerinin Yayın, Reklâm ve İsim Hakkı Gelirlerine Konu İşlemleri

- Temizlik, Çevre ve Bahçe Bakım Hizmetleri

- Servis Taşımacılığı Hizmeti

- Her Türlü Baskı ve Basım Hizmetleri

Bu sayılanların içinde Etüt, Plan-Proje, Danışmanlık, Denetim ve Benzeri Hizmetlerinin içerisinde; teknik, ekonomik, mali ve hukuki alanda sunulan danışmanlık, müşavirlik, denetim ve benzeri hizmetlerin girdiği ve herhangi bir teslim ya da hizmet kapsamında veya bu teslim ya da hizmetin devamı niteliğinde verilmek ve bedeli ayrıca belirlenmek kaydıyla eğitim hizmetleri danışmanlık hizmeti kapsamında değerlendirileceği belirtilmiş.

Ancak buradaki tevkifat; kdv uygulama genel tebliğinde belirtildiği üzere KDV mükellefi olsun olmasın sadece belirlenmiş alıcılara uygulanmaktadır. Belirlenmiş alıcılar genel bir tabirle kamu kurumu yada kuruluşlarını ifade etmektedir. Haliyle KDV mükelleflerine yapılan bizim hizmetlerimizin isteğe bağlı tam tevkifat uygulaması kapsamında olmadığını düşünüyorum. Bunun haricinde belirlenmiş alıcılara (kamu kurumu yada bu nitelikteki kuruluşlara) hizmet veren meslektaşlarımı ayrı tutuyorum elbette.

Meslektaşlarımızın bir kısmı belki umutlanmıştı ama maalesef hevesleri kursaklarında kaldı. Benim meslektaşlarımdan ricam hazır seçim arifesindeyken yönetime talip olan adaylara mutlaka asgari ücret tarifemize sahip çıkılması gerektiğini, disiplin mekanizmasının işlevsel hale getirilerek ücret kırarak, meslektaşını kötüleyerek vs. vs. haksız rekabet yapanların cezalandırılması gerektiğini, kota uygulamasının en azından mesleki etik gerçekten oturana kadar elzem olduğunu muhakkak iletin ve muhakkak yapılacak mesleki seçimlere katılarak, (bütün ideolojilerinizi bir kenara bırakarak) özellikle bu konularda taahhüt veren ve projesi olan adayları destekleyin.

E-Arşiv Portaldan Tevkifatlı Alışa Ait İade Faturasının Düzenlenmesi

 

Alüminyum doğrama işi yapan bilanço usulü mükellefimiz firmadan 7/10 tevkifatlı mal alışı yapmıştır.2022/şubat ve mart aylarında. fakat almış olduğu malzemelerin bir kısmını firmaya iade etmiştir. Doğal olarak şubat ayı 2 Nolu kdv beyannamesi verdik ve yaklaşık 20 bin TL gibi bir kdv ödemesi tahakkuk etmiştir.

Şimdi sormak istediğim sorum şöyle olacak; Biz firmaya İade faturası keseceğiz. Bunun karşılığında muhasebe kaydımız ve şubat ayında vermiş olduğumuz 2 nolu KDV ile mart ayında vereceğimiz 2 Nolu kdv beyanları için yapabileceğimiz birşey varmı. Şubat ayı 2 Nolu kdv beyannamesini verdik , Malum MART ayı henüz süresi var. Değerli görüşlerinizi paylaşırsanız sevinirim.

Tevkifatlı faturayı iade keseceğim e arşiv Gib portaldan fatura tipi iade olarak seçiyorum. kdv kalemi olarak %18 mi yazacağım yoksa gib portal da böyle bir ekran yada manuel düzenleme yok ne yapmam gerekiyor. 64.700+ %18 kdv toplamda 76.353,00 tl iade keseceğim fatura . tevkifat oranı 7/10 olarak düzenleyeceğim. Alüminyum doğrama işi.

1- Öncelikle tevkifatlı mal alışlarınız için kesinlikle 2 nolu KDV beyannamesi verecek ve tevkif edilen KDV tutarını ödeyeceksiniz.

2- Alınan malın bir kısmının iade edilmesi nedeniyle verilen bu beyanlarda bir değişiklik yapılması yada 2 nolu KDV beyannamesi ile ödenen tutarın iade alınması gibi bir durum bulunmamaktadır. Yani Şubat ve Mart ayı 2 Nolu KDV beyanlarınız için bir şey yapmayacaksınız.

3- Alınan malın iadesinde ise; siz zaten KDV'nin 7/10'luk kısmını 2 nolu KDV beyannamesi ile beyan edip ödediğiniz için iade faturasında iade edilen kısım için %18'in 3/10'luk kısmını KDV olarak beyan edeceksiniz. 

4- Muhasebe kaydı olarak şöyle yapacaksınız;

------------------------------/ ---------------------------

320 Hs. .... 68.193,80-TL

...................................................XXX Hs.... 64.700,00-TL

...................................................391 Hs....    3.493,80-TL

Tevkifatlı Mal Alış İadesi

-----------------------------/------------------------------

5- E-Arşiv portalda tevkifatlı alışa ait iade faturası maalesef düzenlenememektedir. Bu konuyla ilgili GİB'nın test çalışmaları devam etmekte olup, yakın zamanda sisteme dahil etmeleri bekleniyormuş. Bu süreçte ara çözüm olarak şunu yapmanız gerekiyor;

-Fatura tipi olarak İADE seçeceksiniz. 64.700-TL + % 18 KDV olarak faturanızı düzenleyeceksiniz. Ancak ödenecek tutar kısmına olması gereken tutarı yazacaksınız. Notlar kısmına da rakamların olması gereken haline yer vereceksiniz. Detay için paylaşımdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Şirketin Ortağa Ait Aracı Kiralaması

Merhabalar Hasan bey. Ortağı olduğum şirkete aracımı kiraya vermek istiyorum. Bu durumda hem şirketimizin hem de benim dikkat etmem gereken noktaları açıklayabilir misiniz?

Merhabalar. Ortağı olduğunuz şirkete aracınızı kiraya verirken aşağıda detaylıca açıkladığım hususlara göre işlem yapabilirsiniz. 

Emsal Kira Bedeli

Bina ve arazide emsal kira bedeli, yetkili özel mercilerce veya mahkemelerce takdir veya tespit edilmiş kirası, bu suretle takdir veya tespit edilmiş kira mevcut değilse Vergi Usul Yasası'na göre belirlenen vergi değerinin yüzde 5'idir. Diğer mal ve haklarda emsal kira bedeli, bu mal ve hakların maliyet bedelinin, bu bedel bilinmiyorsa, Vergi Usul Yasası'nın servetlerin değerlendirilmesi hakkındaki hükümlerine göre belli edilen değerlerinin yüzde 10'udur.

Örnek: Aracın kasko değeri 500.000 TL ise emsal kira bedeli; 50.000-TL olacaktır. Kira tutarı daha düşük belirlense bile kiraya veren için beyan sınırı emsal kira bedelinin %10'u olarak dikkate alınacak ve bu tutarın beyan sınırını aşması halinde kiraya veren tarafından beyan edilecektir.

Beyan Sınırı

Vergi kesintisine tabi kira geliri elde edenler, 2022 Yılı için kira gelirlerinin brüt tutarı 70.000-TL'yi aşması halinde gelir vergisi beyannamesi verirler.

Vergi kesintisine tabi kira gelirlerinin yanında mesken kira geliri olanlar ise bu iki kira gelirlerinin toplamının 70.000-TL'yi aşması halinde gelir vergisi beyannamesi verirler. Bu durumda kiralayan tarafından kiracı adına ödenen stopaj, olası ödenecek gelir vergisinden mahsup edilecektir.

Vergi kesintisine tabi kira gelirlerinin yanında ticari kazancı bulunanlar da yine kira geliri ve ticari kazançlarının toplam tutarı 70.000-TL'yi aşması durumunda beyanname verirler. Yine aynı şekilde kiracı adına ödenen stopaj, olası ödenecek gelir vergisinden mahsup edilecektir.

Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı

Yapılan kiralamalarda, kira bedelinin emsaline göre düşük veya yüksek olmaması gerekir. Çünkü Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 13. maddesinin ilgili fıkrasında kurumların, ilişkili kişilerle emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak tespit ettikleri bedel ve fiyat üzerinden mal veya hizmet alım ya da satımında bulunması halinde kazanç tamamen veya kısmen transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılmış sayılır. Kiralama ve kiraya verme işlemleri de her hal ve şartta mal veya hizmet alım ya da satımı olarak değerlendirilir.

Bu nedenle kira bedelinin emsallerine göre uygun olması gerekmektedir. Yalnız buradaki emsallere uygunluk ilkesi yukarıdaki emsal kira bedeli ile karıştırılmamalıdır. Emsal bedel piyasada herkese uygulanan ortalama fiyat olarak düşünülebilir. Örneğin bir aracın yıllık kira bedeli 40.000-TL ise siz kira bedeli tutarını emsallerinden farklı olarak çok daha az ya da çok daha yüksek gösteremezsiniz. Bir aracın emsallerine uygun olan kira bedeli elbette emsal kira bedelinden düşük olabilir. Ancak her halükarda kiralayan beyan ederken emsal kira bedelini dikkate almak zorundadır.

Kiralayanın Sorumlulukları

Kiralayan kişi yada şirket; belirlenen kira bedelinin brüt tutarı üzerinden %20 stopaj öder. Ayrıca kiraya veren kişi vergi mükellefi olmadığı için; buradaki KDV ile ilgili sorumlulukta kiralayan kurumdadır. Kiralayan bu işlemle ilgili olarak 2 nolu KDV beyannamesi ile brüt tutarın %18'ini beyan eder ve öder. Ayrıca ödediği bu kdv tutarını 1 nolu KDV beyannamesinin indirilecek kdv tutarları içinde göstererek indirim olarak kullanabilir. Ayrıca kiralayan imzalanan kira sözleşmesinden doğan damga vergisini de öder. Bunun yanında kira bedelinin muhakkak banka vb. kurumlar aracılığı ile yapılması zorunludur.

Örnek: Net Kira: ₺1.000,00

            Brüt Kira: ₺1.250,00

            Ödenecek Stopaj : ₺250,00

            Ödenecek KDV : ₺225,00

Kiralanan Araca Ait Giderlerin Durumu

2022 yılı için araç başı 8.000-TL'na kadar olan kira bedelleri gider olarak yazılabilmektedir. Bunun dışında araç için yapılan bakım onarım giderleri ile yapılan akaryakıt giderlerinin %70'lik kısmı gider olarak kullanılabilmektedir.

Bedelsiz Kiralamada Durum

Şirket; şirket ortağının aracını bedelsiz kiralamak isterse bu da mümkündür. Bu durumda herhangi bir stopaj doğmaz, araca ait bakım onarım ve akaryakıt giderlerini yine yukarıdaki şekilde kullanmaya devam edebilir. Ancak bu durum 2 nolu KDV beyannamesi ile KDV'nin beyan edilmesine engel değildir. Kiralayan aracı bedelsiz olarak kiralasa da emsal kira bedeli üzerinden 2 nolu KDV beyannamesi verip yukarıdaki açıklamalara göre KDV ödemekle yükümlüdür.

Ayrıca bunun dışında kiraya verenin emsal kira bedeli üzerinden gelir vergisi beyannamesi vermesi gerekir. Bu durumda kiraya verenin adına bir vergi kesintisi yapılmadığı için beyan sınırı olarak meskenler için geçerli olan istisna sınırını dikkate alması gerekir. Mesken kira geliri için belirlenmiş istisna tutarı 2022 yılı için 9.500-TL dir.

Bu yöntemi seçtiğinizde emsal kira bedelinin araç bedelinin %10'u kadar olması gerektiği unutulmamalıdır. 500.000-TL tutarındaki bir aracın yıllık emsal kira bedelinin 50.000-TL olacağı düşünüldüğünde bu tutarın %18'inin kiralayan tarafından ödenmesi gerektiğini ve yine (50.000-9.500) 40.500-TL tutarındaki istisna tutarı düşülmüş rakam üzerinden beyanname verilip gelir vergisi beyannamesi verilmesi gerektiği unutulmamalıdır. Bu yöntem tercih edildiğinde kiraya verenin ayrıca bir mesken kira geliri var ise istisna tutarından ancak bir kere yararlanabilir. Kiraya verenin bu gelirinin yanında ticari kazancı var ise istisnadan yararlanamaz.

Ancak kiraya veren şirket ortağının başka faaliyetlerinden dolayı (ticari, zirai yada serbest meslek) KDV mükellefiyeti varsa; kiralayan tarafından sorumlu sıfatıyla 2 nolu KDV beyannamesi verilmeyecek, kiraya veren şirket ortağı kiralama faaliyeti ile ilgili KDV’ni diğer faaliyetleri ile birlikte beyan edeceklerdir. Daha açık ifade ile bu durumda olan örneğin şahsına ait ticari kazancı nedeniyle vergi mükellefiyeti olan ortak, kira bedeli için fatura kesecek ve bunu diğer faaliyetleri ile birlikte beyan edecektir.

(1) Kasko değeri 500.000-TL tutarında olan aracın emsal kira bedeli 50.000-TL olacağından hesaplamalar buna göre yapılmıştır. Bu yöntemde aylık kira tutarı 8.000-TL nin altında olduğu için kira bedelinin tamamı ile araca ait bakım onarım ve yakıt giderinin % 70’i gider yazılabilecektir. Ayrıca kira bedeli şirketin kasasından ödeneceği için kayıt dışı harcamalar nedeniyle oluşabilecek kasa fazlalığının da önüne geçilmiş olacaktır. Kasada olması gerekenden fazla para tutmak adat faizi hesaplamayı, haliyle beraberinde vergi ödemeyi getirecektir. Bu örnekte ödenecek olan KDV tutarı 1 nolu KDV beyannamede indirilecek KDV içinde gösterilecektir.

(2) Aynı şekilde emsal kira bedeli 50.000-TL olarak dikkate alınmış ve hesaplamalar buna göre yapılmıştır. Bu yöntemde emsal kira bedeli üzerinden ödenen KDV tutarı yine 1 nolu KDV beyannamesinde indirilecek KDV içinde gösterilecektir. Bunun yanında fiilen ödenen bir kira bedeli olmadığı için gider olarak yazılabilecek bir kira gideri olmayacak sadece kiralanan araçla ilgili bakım onarım ve yakıt giderlerinin %70’i gider olarak kullanılabilecektir. Ayrıca ödenecek gelir vergisi kiraya verenin şahsını ilgilendirdiğinden gelir vergisini kiraya veren ödeyecektir. Buradaki hesaplamada kiraya verenin başka bir geliri olmadığı varsayım ile yapılmıştır.

Sonuç olarak; karlılığın çok olduğu dönemlerde ya da karlılığın yüksek olduğu sektörlerde bir bedel karşılığı yapılacak kiralama yönteminin, özellikle kurumlar vergisi planlamasında ve kayıt dışı harcamalar nedeniyle oluşacak kasa fazlalığını engellemek adına daha mantıklı olduğunu düşünüyorum. Bu açıklamalar ve hesaplamalar ışığında firmanıza uygun kiralama yöntemini seçebilirsiniz.

Saygılarımla,

Hasan Volkan ÇEVİK

Mali Müşavir